Kryeministri shqiptar Edi Rama do të takohet me shefin e NATO-s, Jens Stoltenberg në Bruksel këtë javë, mes planeve për të kthyer një port në bregdetin e Adriatikut të vendit në një bazë detare të Aleancës.
Kjo vjen vetëm disa muaj pasi filloi puna për shndërrimin e një ish-baze plot me avionë ish-sovjetikë në ‘Stalin City’, tani Kuçovë, në një bazë ajrore të NATO-s.
Shqipëria është anëtare e NATO-s që nga viti 2009 dhe që atëherë ka punuar shumë për të përmbushur detyrimet e saj. Ndërsa shpenzimet e mbrojtjes qëndrojnë në 1,5355% që nga viti 2020, vendi ishte shtëpia e misionit të NATO-s Defender 2021 dhe ka qenë i shpejtë për t’u lidhur me aleancën në mes të luftës së vazhdueshme në Ukrainë.
Rama do të takohet me shefin e NATO-s të mërkurën për të diskutuar projektin që ai njoftoi për herë të parë gjatë një konference për shtyp më 1 korrik. Porti do të vendoset në Porto Romano, Durrës, 40 minuta nga kryeqyteti i Tiranës dhe do të përfshijë një seksion tregtar dhe një bazë detare ushtarake. Financimi do të sigurohet si nga shteti shqiptar ashtu edhe nga NATO.
“Së shpejti do të kthehemi në Bruksel për të vazhduar diskutimet në lidhje me propozimin tonë…për instalimin e një baze detare të NATO-s në portin e ri në Durrës”, tha Rama.
Në maj, Rama tha se qeveria e tij i kishte ofruar NATO-s bazën detare të Pashalimanit në jug të Tiranës. E vendosur në jug të Vlorës, rreth 200 kilometra nga Durrësi, ajo ishte e vetmja bazë e Bashkimit Sovjetik në Mesdhe gjatë viteve 1950 në një kohë kur regjimi komunist i Shqipërisë ishte në linjë me Moskën.
Pas rënies së komunizmit, ajo u rindërtua me ndihmën e Turqisë, e cila ruajti të drejtën e përdorimit të saj. Marina shqiptare ende sot e përdor bazën për disa operacione dhe stërvitje. Ky opsion duket se është paraqitur në favor të Porto Romanos.
NATO po transformon gjithashtu një ish bazë ajrore ushtarake të epokës komuniste në Kuçovë, e njohur më parë si Qyteti i Stalinit. Baza ajrore prej 350 hektarësh aktualisht është shtëpia e shumë MiG, Antonov dhe Yak-18 të epokës sovjetike dhe kineze të jashtë përdorimit.
Punimet e rindërtimit filluan në janar në vlerën 50 milionë euro, me bazën që do të jetë funksionale në vitin 2023. Ajo do të sigurojë magazinimin e municioneve dhe do të veprojë si një qendër karburanti, dhe po punohet për ndërtimin e njësive të reja magazinimi, restaurimin e pistës dhe modernizimin e kullës ekzistuese të kontrollit.
Baza origjinale u ndërtua duke përdorur punën e të burgosurve nën regjimin e diktatorit komunist Enver Hoxha. Pas gati 50 vitesh izolacionizëm, Shqipëria u kthye drejt Perëndimit, duke iu bashkuar aleancës në vitin 2009 dhe duke shpresuar për t’u bashkuar me Bashkimin Evropian, megjithëse ka qëndruar në dhomën e pritjes së bllokut për mjaft kohë.
Përgatiti: E.D
